Mondolkiri: Elephant Valley Project en de grootste waterval van Cambodia, klinkt goed toch?

In deze blog: Sambo is 55 jaar oud. Ze is de bekendste olifant van Cambodja. Ze is bekend geworden, omdat ze meer dan 30 jaar lang toeristen op haar rug heeft gedragen in Phnom Penh. Helaas heeft ze daar artritis en een zwelling aan haar been aan over gehouden. In Phnom Penh heeft ze een punt van een speer in haar voet gekregen. Die wond is nooit goed verzorgd en dat heeft haar veel pijn bezorgd. Inmiddels zit ze nu dagelijks 2 keer per dag in een antibioticabadje, 20 minuten lang. Daardoor is het abces dat door de naald was ontstaan gekrompen van de grootte van een voetbal naar die van een tennisbal. Om haar een beetje bezig te hebben krijgt ze een zooitje fruit voorgeschoteld dat ze binnen no-time(in ieder geval binnen 20 minuten) naar binnen schrokt. Een olifant eet 20 uur per dag en slaapt er maar 4. Gelukkig kan Sambo nu van haar pensioentje genieten.
Een filmpje van het internet: https://www.youtube.com/watch?v=uqjUoTSXp58&feature=youtu.be

Sambo is één van de tien olifanten die hier in de valley leven. Van de 10 olifanten heeft EVP er 5 gekocht en 5  Dat klinkt vreemd, maar een beetje uitleg is geboden. De ‘geleende’ olifanten zijn van eigenaren in de buurt, die de olifant voor veel zwaar werk hebben gebruikt om aan geld te komen. Door in gesprek te gaan met de eigenaren wordt er de volgende afspraak gemaakt: Wij (EVP) voorzien jullie (eigenaren) in rijst en medisch onderhoud, in ruil daarvoor laten jullie de olifanten niet meer werken en hier van het leven genieten. Klinkt goed, toch?

Zondag 28 januari 2018 – Op weg naar Sen Monorom
Van Kratie naar Sem Monorom is 4 uur rijden met de minibus. De weg naar het oosten is een paar jaar geleden geasfalteerd en dus goed te doen met het openbaar vervoer. Ik overnacht in Chanta Sreypich Guesthouse, een in eerste instantie niet heel gezellig uitziend guesthouse. Het is dat een privékamer maar 5 dollar kost. Het project van morgen duurt 2 dagen, waarvan ik ook een middagje vrijwilligerswerk zal doen. Dan heb ik ook een beetje het idee dat ik wat voor de maatschappij heb betekend. Voor iets meer dan 100 euro heb je één overnachting en het eten bij inbegrepen. Klinkt goed, toch?   

Maandag 29 januari 2018 – De olifanten van het project
Om 7.15 uur worden we verwacht bij het Hefalump Café. Vanuit hier worden we naar het project gebracht, 20 minuten rijden van Sen Monorom. Van de 15 mensen ben ik het enige persoontje die voor 2 dagen heeft geboekt. De rest gaat alleen voor een halve dag of een hele dag. Na een korte introductie gaan we naar de olifanten toe. De meeste olifanten hebben ze gegroepeerd in tweetallen, maar dat hebben de olifanten eigenlijk zelf gekozen. In de ochtend gaan we naar Doe en Darling.

De olifanten worden bijgestaan door een mahout (olifantenhouder). Deze mahout probeert de olifant weer een olifant te laten zijn en helpt ze o.a. met wassen. Veel van de olifanten die hier zijn hebben geen idee hoe ze zich moeten wassen, want dat hebben ze zelf nooit geleerd. Elke olifant heeft zijn eigen mahout. Die zijn bij de olifanten aanwezig van 8 tot 18 uur, 7 dagen per week. En wat gebeurt er na 18 uur? Dan worden de olifanten met één voet aan een ketting gelegd van 25 meter lang en aan een dikke boom geketend. Dat klinkt bevrijdend, maar als je dat niet doet heb je een probleem. 2 olifanten hebben zich onlangs aan een bananenboerderij vergaapt en voor 4000 dollar aan schade aangericht. Olifanten kunnen goed ruiken en om niet weer diep in de buidel te moeten tasten hebben ze deze ketting bedacht. Niet ideaal, maar wel de beste oplossing (tenzij iemand nu nog even een goed alternatief te berde brengt??). Doe is deze nacht gebeten door een slang en heeft een zwelling op haar buik. Gelukkig niet levensbedreigend, maar ze moet wel antibiotica toegediend krijgen. Doe en Darling trekken samen op, maar heel communicatief zijn ze niet. Wel lekker rustig zo. Het idee van dit project is dat je niet op ze gaat zitten, niet met ze gaat zwemmen en ze alleen maar observeert. De mahout zit op de nek van de olifant. Daar kan een olifant 5 tot 10% van zijn lichaamsgewicht dragen. Deze olifanten wegen ongeveer 3000 kilo, dus reken de rest zelf maar uit. Het is mooi om te zien hoe ze zich alleen maar volproppen met bladeren en takken. En ze lopen… Dat is het enerverende leven van een olifant!

Rond 12 uur hebben we een lunch in het basiskamp en hebben we tijd om te ontspannen. Ik heb geboekt voor een bed op een slaapzaal, maar die zit vol. Veel vrijwilligers die hier voor een week zijn. Dat maakt mij verder niks uit, want over een privékamer ga ik ook niet klagen. De vrijwilligers die een week blijven zijn hier van maandag tot vrijdag. In het weekend is de valley ‘gesloten’, om de mahouts en hun olifanten van de toeristen te verlossen en om wat dieper de bossen in te laten gaan.

In de middag gaan we naar good-old Sambo en  miss Ruby. Sambo is heel fanatiek als het om haar voetenbadje gaat. Liever gaat ze niet, maar ze moet! Ook Ruby heeft veel leed ondergaan. Zij heeft veel gekapt hout versleept en heeft daar ook een zwakke rug aan overgehouden. Deze twee reuzen zijn wat communicatiever naar elkaar en hebben de grootste lol samen. Leuk om te zien!

In de avond bij het diner ontmoet ik een Amerikaans meisje die hier twee weken verblijft. Al snel raak je aan de praat over reizen en Trump. Ja… Trump ja. Maar ook over corruptie in Cambodja. Op 29 juli 2018 zijn er verkiezingen en de huidige premier wil aan de macht blijven. Zij vertelt mij dat hij een belangrijke functie had ten tijde van de Rode Khmer. Werkelijk? Interessant! Om 21 uur gaat de stroom eraf en zie je geen r**t meer. Tijd om vroeg naar bed te gaan. Daar staat tegenover dat om 7 uur het ontbijt klaar staat. Klinkt goed, toch?

Dinsdag 30 januari 2018 – Vrijwilligerswerk en nog meer olifanten
Dag 150 (ja, want zo snel gaat de tijd) begint met een prima ontbijtje (iets met rijst). Het eten op het project is sowieso goed weg te krijgen. In de ochtend ga ik met een net aangekomen groep mee om 3 olifanten te observeren in Heaven Valley.

Heaven is het wel, een mooie plek in een dal met een mooi klein riviertje waar de olifanten kunnen badderen. Wederom genieten om naar deze beesten te kunnen kijken.
In de middag ga een paar uurtjes vrijwilligerswerk doen. Ik heb niet de illusie dat ik in die paar uur bergen kan verzetten maar we gaan het toch proberen. Ze zijn bezig het complex te verbouwen dus ik help mee met wat zaag en snijklussen. Eigen huis en tuin is er  niks bij! Maar ook de plantjes water geven met water uit de rivier staat in deze aflevering centraal. Thuis gaf ik de plantjes ook altijd water… Ik hoop niet dat ik de plantjes heb laten verzuipen. Excuses daarvoor! Rond 17 uur is het tijd om met piepende bandjes weg te gaan. Ik heb twee fantastische dagen gehad op dit project en er intens van genoten. Dit soort dingen moet ik vaker doen. Sterker nog, aankomend weekend wil ik ook iets avontuurlijks gaan doen (tja, maar wat…). Om deze dag af te sluiten bestel ik in een pizzeria de grootste pizza die ze hebben. En die werk ik in mijn ééntje helemaal naar binnen. Klinkt goed, toch? 

Woensdag 1 februari 2018 - Rustdag
Toen ik mijn wereldreis begon op 3 september 2017 (151 dagen geleden) was mijn eerste land Japan. Japan was het enige land waar ik alles gepland had. Japan is in vergelijking met Cambodja behoorlijk prijzig. Ik had een railway pas gekocht voor 3 weken en wilde daarom ook op de laatste dag van die pas mijn laatste rit maken. Het resulteerde erin dat ik veel van Japan had gezien, maar ook behoorlijk moe was toen ik net met de boot in Zuid-Korea aankwam. Sinds dat moment had ik besloten selectiever te werk te gaan. Meer rust en niet de drang te hebben zoveel mogelijk te willen zien. En dat gaat mij goed af. Ik heb soms dagen dat ik helemaal niks toe, misschien een beetje koffie slurpen in een café of een beetje youtuben. En vandaag is weer zo een dag... Klinkt goed, toch?

Donderdag 2 februari 2018 – Met de motorbike naar de grootste waterval van Cambodja
Maar weinig toeristen gaan naar het oosten van Cambodja. Het plaatsje Sen Monorom heeft maar 10.000 inwoners en ik geniet van het dorpse sfeertje. Ook mijn guesthouse blijkt leuker te zijn dan dat het er uit ziet. De eigenaar is ontzettend aardig, spreekt goed Engels en regelt alles voor je. Vandaag huur ik bij hem voor 6 dollar een gloednieuwe motorbike. De meeste motorbikes die ik krijg voorgeschoteld heeft wel zijn gebreken. Nou hier niet. Ik krijg een plattegrond met bezienswaardigheden mee en ik ga op pad. Eerste stop is de Bou Sra waterval, 35 kilometer ten noordoosten van Sen Monorom. Ook de weg er naar toe is goed geasfalteerd, had ik niet verwacht!

entree is $2,50 en parkeren kost je ook nog een halve dollar. De waterval kent twee verdiepingen en veel locals gaan naar deze waterval om er een beetje te badderen en te picknicken. Bij de bovenste verdieping kan je makkelijk komen. De laagste waterval moet ik kunnen bereiken via een brug en dan via het bos naar beneden. Nou… niet dus. Of eigenlijk… het kan wel maar dan moet je 10 meter naar beneden springen. En daar heb ik vandaag niet zo een zin in. Nog net voor de afgrond stop ik, anders was ik teruggekomen naar Nederland als pudding. Dan maar de waterval van de zijkant bekijken en die is al mooi genoeg.

Op de weg terug naar Sen Monorom stop ik eerst om bij een koffieplantage koffie te gaan drinken. Rondleidingen doen ze niet aan, dus met piepende bandjes scheur ik weer verder. Het loopt al tegen 4 uur en ik wil nog twee dingen zien. Het eerste is de Sen Monorom Waterval, 2 kilometer van het centrum. Deze valt een beetje tegen, maar had ik anders verwacht?? Eigenlijk niet. Toch maak ik een paar foto’s van dit pisstraaltje.

Tot slot begeef ik mij naar één van de heuvels voor een prachtige zonsondergang. Ik kies een privéheuvel uit en geniet samen met de koeien van de zon. Dat klinkt nog eens als een enerverend leven! Om op die heuvel te komen moest ik met gevaar voor eigen leven alle gaten in de weg vermijden en gas geven op dat zand werkt ook niet al te best zonder te slippen. Gelukkig kan ik mij inmiddels scharen bij de professionals onder de motorbikebestuurders.

In de avond maak ik mij op om mijn spullen te pakken. Morgen vertrek ik naar het noordoosten, naar de provincie Ratanikiri en het plaatsje Banlung.  

Bron: http://www.elephantvalleyproject.org